БАҚ өкілдеріне арналған ақпараттық хабарлама
Ашықтық, кәсібилік және объективтілік: Қазақстанда әлеуметтік жобаларды бағалайтын сарапшылар қауымдастығы қалай қалыптасады
Мемлекеттік гранттарды үкіметтік емес ұйымдарға (ҮЕҰ) беру кезінде ашықтықты, заңдылықты және кәсіби тәсілді қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасында грант алу үшін берілетін өтінімдерді объективті бағалауға жауапты сарапшыларды іріктеу мен олардың жұмысын реттейтін нақты механизм енгізілген.
Сарапшылар кімдер?
Сарапшы — бұл келесі талаптарға сай жеке тұлға:
• «Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс, стратегиялық әріптестік, гранттар мен сыйлықақылар туралы» Заңының 5-бабы 1-тармағында көрсетілген бір немесе бірнеше салада кәсіби білімі бар;
• осы салада кемінде 5 жыл жұмыс тәжірибесі бар;
• кемінде 2 жыл әлеуметтік жобаларды іске асыру тәжірибесі бар;
• біліктілігі құжатпен расталған;
• «Әлеуметтік жобаларды сараптау» оқу модулінен сәтті өткен.
Сарапшылар тізілімі қалай қалыптасады?
Сарапшылар тізілімін гранттық қаржыландыру саласындағы оператор – «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы» коммерциялық емес акционерлік қоғамы жүргізеді. Тізілімге енгізу кезең-кезеңімен жүзеге асырылады және келесі қадамдарды қамтиды:
- Жеке немесе заңды тұлғалардан өтінім қабылдау.
- Құжаттарды ұсыну, оның ішінде:
- еркін нысандағы өтініш немесе хат;
- түйіндеме (CV), дипломдардың, еңбек кітапшасының көшірмелері, ұсыным хаттар;
- кәсіби тәжірибені растау құжаттары;
- жеке деректерді өңдеуге және жариялауға келісім.
- Құжаттарды оператор тарапынан Қағидаларға сәйкестігіне тексеру.
- Оператор платформасында «Әлеуметтік жобаларды сараптау» оқу модулінен өту.
- Қызмет көрсету туралы келісімшарт жасасу арқылы тізілімге енгізу.
Бір сарапшы тек үш бағыт бойынша ғана тізілімге енгізілуі мүмкін. Тізілім жыл бойы жаңартылып отырады.
Оқу курсынан өтпеген немесе құжаттар пакетін толық тапсырмаған үміткерлерге тізілімге енгізуден бас тартылуы мүмкін. Қайта өтініш беруге ескертулер жойылғаннан кейін рұқсат етіледі.
Мүдделер қақтығысы қалай болдырылмайды?
Әрбір конкурс алдында сарапшылар мүдделер қақтығысының бар немесе жоқ екендігі туралы нысанды толтыруы тиіс. Мүдделер қақтығысы мыналарды қамтуы мүмкін:
• ҮЕҰ өтініш берушінің құрылтайшысы немесе басқарушы орган мүшесі болуы;
• өтініш беруші, мемлекеттік орган немесе оператормен туыстық немесе іскерлік байланысы болуы;
• конкурс нәтижесіне жеке немесе кәсіби мүдделілік таныту.
Мүдделер қақтығысы анықталған сарапшылар тиісті өтінімдерді бағалауға қатыса алмайды. Мүдделер қақтығысын жасырған сарапшылар тізілімнен шығарылуы мүмкін.
Өтінімдер қалай бағаланады?
Конкурсқа жіберілген өтінімдер сарапшыларға жіберіледі. Сарапшылар:
• басқа сарапшылардың кім екенін білмей, анонимді түрде бағалайды;
• 10 жұмыс күні ішінде бағалау қорытындыларын толтырады;
• келесі критерийлер бойынша бағалайды:
- жобаның жаңашылдығы мен логикасы;
- мақсаттардың қолжетімділігі және іс-шаралардың сәйкестігі;
- сметаның негізділігі мен әлеуметтік әсері;
- ұзақ мерзімді жобалар үшін – үлестік қатысу мен тұрақтылық.
Бір өтінімді бағалайтын сарапшылар саны:
• республикалық гранттар үшін — кемінде 5 сарапшы;
• жергілікті гранттар үшін — кемінде 3 сарапшы.
Сарапшылар бір-біріне әсер ете алмайды және өз бетінше жұмыс істейді.
Сарапшылардың қорытындылары негізінде оператор жинақталған бағаларды жасап, оларды Конкурстық комиссияға жолдайды.
Конкурстық комиссияның құрамы
Конкурстық комиссия оператор тарапынан конкурс нәтижесін қабылдау үшін құрылады. Құрамына мыналар кіреді:
• уәкілетті мемлекеттік органдардың өкілдері;
• оператор өкілдері;
• үкіметтік емес сектордың өкілдері;
• қажет болған жағдайда — қоғамдық кеңес мүшелері.
Комиссия мүшелері қоғамдық негізде жұмыс істейді.
Шешім жай көпшілік дауыспен қабылданады. Дауыстар тең болған жағдайда төрағаның дауысы шешуші болады.
Комиссия отырысының хаттамасында жеңімпаз және екінші орынды иеленген өтініш беруші көрсетіледі. Хаттама оператордың ресми сайтында 3 жұмыс күні ішінде жарияланады.
Конкурстан кейін не болады?
Конкурс аяқталған соң:
• жеңімпаздарға келісімшарт жасасу қажеттігі туралы хабарлама жіберіледі;
• егер келісімшарт белгіленген мерзімде жасалмаса, ол екінші орын алған қатысушыға ұсынылуы мүмкін;
• егер лайықты өтінімдер болмаса, конкурс қайта жарияланады.
ҮЕҰ жұмысының тиімділігі қалай бағаланады?
Гранттардың тиімділігі үш кезең бойынша бағаланады:
- Аралық бағалау (орта және ұзақ мерзімді жобалар үшін);
- Жоба аяқталғаннан кейін қорытынды бағалау;
- Төрт критерий бойынша балдық жүйе арқылы рейтинг қалыптастыру:
- өзектілік;
- тиімділік;
- әлеуметтік әсер;
- тұрақтылық.
Тиімділікті бағалау комиссиясының құрамына тізілімдегі сарапшылар да кіреді.
Қосымша ақпаратты қайдан алуға болады?
Барлық ақпарат, соның ішінде ағымдағы және аяқталған конкурстар, рәсімдер, сарапшылар тізімі және есептер — www.cisc.kz сайтында.
Құжаттар «Сараптамалық комиссия жұмысына қатысу» деген белгімен expert@cisc.kz электронды поштасына жолдануы керек.
Көрсетілген мерзімнен кеш және толық емес құжаттар қабылданбайды.
Қосымша ақпарат пен түсіндіру үшін мына телефон арқылы хабарласуға болады: 8-7172-79-04-31
Егер сіз — тәжірибесімен бөлісуге және азаматтық бастамаларды дамытуға дайын сарапшы болсаңыз — Азаматтық бастамаларды қолдау орталығының сарапшылар қауымдастығына қосылыңыз.
Қазақстанға адал әрі кәсіби сарапшылар қажет.
Приложение 3 каз.